Blog geschreven door Jade Hoek
In Rotterdam is de Wijk aan Zet, een initiatief door de gemeente Rotterdam, waar het meedoen, meedenken en meebeslissen van burgers centraal staat. De gemeente geeft Rotterdammers een actievere rol in het invloed uitoefenen op de ontwikkeling van hun wijk. Idealiter krijgen de burgers uit de wijk een actieve rol en is de gemeente faciliterend. Hoe helpt het actieonderzoek van Veldacademie mee om bewoners actief te krijgen en houden. In deze blog bespreken we ons onderzoek op het Taka Tuka Eiland, een groene plek in Zevenkamp, bestaande uit een tuin, de Taka Tuka tuin, en een speeltuin, Taka Tukaland.
Eerder, in 2020, is er in opdracht van de gemeente door Veldacademie een onderzoek verricht naar een mogelijke verzelfstandiging van de speeltuin. Hieruit zijn verschillende aanbevelingen gekomen, waaronder het activiteitenaanbod verbreden, en leuker maken. Twee jaar later is er wederom een opdracht uitgekomen voor de Veldacademie om onderzoek te doen naar wat bezoekers van het park en bewoners in en rondom Zevenkamp graag zouden willen zien op het eiland en hoe ze dit zouden kunnen inrichten en organiseren. Dit keer vanuit de stichting WollefoppenGroen & Co, een bewonersinitiatief in eerste instantie opgericht om na te denken over wat zij wilden met het Wollefoppenpark en omgeving en tegenwoordig beheerders van het park. Voor dit onderzoek namen de burgers dus de leiding, en zijn ze daarnaast ook faciliterend. Een perfect voorbeeld van Wijk aan Zet.
Het onderzoek is ingericht bestaande uit drie workshops voor bewoners van omliggende wijken en bezoekers van het park die uiteindelijk leiden naar een duidelijk overzicht van de identiteit van de plekken, de vertaalde wensen en behoeften van de bewoners, de activiteiten die centraal zullen staan en hoe deze uiteindelijk concreet kunnen worden georganiseerd. In de eerste workshop zijn we aan de slag gegaan om na te denken over mogelijke activiteiten. Niks was te gek en alles mocht. In totaal waren er ongeveer 25 mensen aanwezig om inspirerende ideeën te delen voor deze groene oase in Zevenkamp. De deelnemers zaten in groepen aan tafels om samen te sparren. Deze ideeën konden ze vastleggen op een grote kaart van het gebied, zo was eenvoudig aan te duiden wat en waar ze bepaalde activiteiten zouden willen doen en zien. Ook namen we een kaart mee die aangaf welke verschillende organisaties zich rondom het park bevinden, voor eventuele samenwerkingen. Deze kaart bracht veel ideeën teweeg, zoals het verbinden van de kinderen in de (speel)tuin met ouderen uit verzorgingstehuizen uit de buurt, en een vacature plaatsen voor een gastheer/vrouw uit Stichting Pameijer Gehandicaptenzorg, voor het verzorgen van thee en koffie voor bezoekers. Aan het eind presenteerden de groepen hun vijf leukste activiteiten, waarmee ze in de derde workshop aan de slag gaan.
De tweede workshop stond compleet in het teken van kinderen. Niet geheel onlogisch om ook hen te betrekken, het gaat immers om activiteiten in een (speel)tuin die voornamelijk bezocht wordt door kinderen. Hiervoor is een oefening ontworpen met enkele vragen en ruimte op de achterzijde waar ze hun ultieme droomspeeltuin konden ontwerpen. Ook hieruit bleek, net als voorgaand onderzoek, dat de kinderen op zoek zijn naar meer uitdaging. De meerderheid tekenden speeltoestellen die groter, leuker, en spannender zijn dan wat er nu in de speeltuin staat, zoals een grote glijbaan met water, of een achtbaan die wel zes keer over de kop gaat.
In de derde workshop zijn we aan de slag gegaan met de activiteiten die het frequentst voorkwamen in workshop één. Deze workshop stond in het teken van organiseren en plannen. Er is geen grens aan wat er gedaan kan worden op het Eiland, maar wel in de bereidheid en beschikbaarheid van de mensen. Het is natuurlijk leuk om activiteiten te bedenken, maar nog leuker is als ze ook daadwerkelijk plaatsvinden, vandaar onze concrete eindspurt. De activiteiten bedacht in workshop één zijn onder geschaard in thema’s als culturele activiteiten, sport, water, natuur, enzovoorts. Bij binnenkomst konden de bewoners kiezen aan welke tafel ze wilden schuiven en met welk thema ze uiteindelijk gingen meewerken. Voor de methode is inspiratie gehaald uit de methode ‘Urban Lab in a Day’, waar een groot schema wordt gebruikt om plannen te kunnen realiseren. Samen hebben de bewoners activiteiten georganiseerd met behulp van een concreet planningsschema. Ze moesten niet alleen de activiteit bedenken, maar ook de benodigdheden, de datum, de doelgroep(en), de PR en wie uiteindelijk welke rol op zich zou nemen. Het eindresultaat zijn verschillende concrete activiteiten geworden, die bij wijze van spreken morgen kunnen starten.
Het onderzoek op het Taka Tuka Eiland is niet alleen een mooi voorbeeld van hoe een bewonersinitiatief het heft in eigen handen neemt en zelf een onderzoeksbureau inhuurt, het is ook een mooi voorbeeld van hoe bewoners, in hun eigen tijd, niet alleen de activiteiten bedenken, maar ze ook zelf plannen, organiseren en realiseren. In een tijd als deze, waar individualisering toch de norm lijkt geworden, komt de wijk hier samen en wordt er écht iets neergezet, voor en door elkaar.
Blog