Een groep van studenten en medewerkers van Veldacademie heeft op 24 juni 2014 een bezoek gebracht aan het recent opgeleverde appartementengebouw Terras aan de Maas in Spijkenisse. De rondleiding door Humanitas gaf meer inzicht in nieuwe rollen van zorgaanbieders en de financiering van wonen en zorg vorm krijgen in een fysiek gebouw.
De ontwikkelingen op het gebied van wonen en zorg gaan snel. Mensen met een zorgvraag zullen langer thuis blijven wonen, wat onder meer leidt tot een groeiende behoefte aan aangepaste woningen en een veranderende rol van zorgaanbieders. Veldacademie doet veel onderzoek naar dit onderwerp, vaak aan de hand van bestaande locaties voor zorghuisvesting die een verandering moeten gaan doormaken. Het bestuderen van recent opgeleverde woonlocaties vormt hierop een goede aanvulling om te verkennen welke vormen toekomstbestendig zijn, wat daarbij de voor- en nadelen zijn en welke nieuwe rol zorgaanbieders en verhuurders hierin spelen. Een voorbeeld van deze nieuwe rol is te vinden in Terras aan de Maas, een recent opgeleverde woontoren met levensloopbestendige woningen en zorg- en welzijnsvoorzieningen in Spijkenisse. Op 24 juni bracht Veldacademie een bezoek aan dit appartementengebouw aan de Oude Maas, waarbij we rondgeleid werden door zorgaanbieder Humanitas.
De woontoren ligt pal aan de dijk langs de Oude Maas, waar naast Terras aan de Maas uiteindelijk nog zes andere torens zullen verrijzen. De torens maken deel uit van de nieuwe wijk De Elementen, die nog volop in aanbouw is. Humanitas heeft in de toren een aantal verdiepingen met verpleegafdelingen, een aantal verdiepingen met levensloopbestendige woningen en de volledige plint. Het grootste deel van de toren bestaat echter uit reguliere appartementen die door een andere partij op de markt worden gezet. Beide doelgroepen delen nu de entree, wat niet door alle bewoners van de koopappartementen wordt gewaardeerd.
Buurtfunctie
Op de begane grond van de toren biedt Humanitas uiteenlopende zorg- en welzijnsvoorzieningen aan om zo bewoners in staat te stellen zo lang mogelijk zelfstandig in hun eigen omgeving te blijven functioneren. Onmisbaar onderdeel van deze voorzieningen is het gezondheidscentrum, waar onder andere een huisarts, fysiotherapeut, huidtherapeut en diëtist werkzaam zijn. Interessant daarbij is dat de receptie van dit gezondheidscentrum midden in de ontvangsthal geplaatst is, waardoor deze tevens dienst doet als portier voor de woontoren. Verder is er een kinderdagverblijf gevestigd op de begane grond en ook is het mogelijk in Terras aan de Maas naar de kapper te gaan, enkele boodschappen te doen en een kopje koffie te drinken in het restaurant. Het restaurant biedt bewoners en omwonenden van Terras aan de Maas de mogelijkheid voor een kleine prijs een maaltijd te nuttigen.
Levensloopbestendige woningen
Verdeeld over de eerste vier woonlagen boven deze publieke plint zijn vijftig levensloopbestendige woningen gerealiseerd, in beheer van Humanitas. Deze woningen zijn drempelloos, hebben ruime badkamers en keukens die ook met een rolstoel te gebruiken zijn. In deze woningen kunnen bewoners een beroep doen op verzorging en verpleging aan huis door Humanitas. Ook in de andere appartementen die in de toren gerealiseerd zijn hoopt Humanitas de ‘preferred partner’ te zijn zodra een zorgvraag ontstaat.
De verpleegafdelingen bestaan uit relatief ruime kamers met een eigen, toegankelijke badkamer. Sommige appartementen zijn daarnaast voorzien van een hanglift, waarmee bedlegerige bewoners vanuit bed naar de badkamer getild kunnen worden. De verpleegafdelingen zijn zo ontworpen dat het mogelijk is een keuken te plaatsen in de kamers en deze als zelfstandige appartementen te verkopen of verhuren, mocht dit in de toekomst nodig zijn.
Opvallend zijn de gezamenlijke woonkamers met keuken, die per verdieping de veelal dementerende bewoners de kans bieden in huiselijke sfeer samen te zijn en op kleine schaal samen te eten, waarbij ter plaatse door een gastvrouw gekookt wordt.
Terras aan de Maas
Alle woningen hebben een terras met uitzicht over Spijkenisse en de Oude Maas. Helaas kunnen ouderen in de verpleging niet zonder toezicht gebruik maken van dit terras, aangezien de balustrade van de balkons niet voldoet aan de eisen voor deze ouderen. De Vereniging van Eigenaren staat verhoging van de borstweringen niet toe, waardoor de openslaande deuren in de verpleegwoningen zijn vergrendeld met sloten en de terrassen ongebruikt blijven.
Naast de huidige toren zal de komende jaren nog een tweede toren gebouwd worden, in dezelfde stijl maar met een lager aantal verdiepingen. De plinten van deze gebouwen zullen met elkaar worden verbonden. Ook hier is het voornemen van Humanitas zorg te dragen voor de invulling van de plint.
Het project Terras aan de Maas is een illustratief voorbeeld van hoe wordt getracht de zorg ondergeschikt te maken aan het wonen en daarbij de huisvesting flexibel in te zetten: de verpleegafdelingen zijn te transformeren tot woningen, terwijl de levensloopbestendige woningen bruikbaar blijven bij een toenemende zorgvraag. Opmerkelijk is ook dat er een bijzonder lange wachtlijst bestaat voor de (intramurale) zorgappartementen, terwijl de levensloopbestendige woningen uit noodzaak aan doelgroepen zonder zorgvraag zijn verhuurd. Ouderen in Spijkenisse blijken vooralsnog meer interesse te hebben in een plekje in een splinternieuw verpleeghuis dan in een goed geoutilleerd appartement in de vrije sector. Hoe dit zich de komende jaren ontwikkelt met verdergaande extramuralisatie en de ontwikkelingen langs de Oude Maas is het volgen waard.