Begin februari ging naast het project "Ontwerpstrategieën voor probleemwijken" (bachelor) ook het project "Urban Design & City Analysis" (master) aan de Veldacademie van start. Deze groep studenten maakte ook gebruik van het Confrontatie College om in aanraking te komen met de wensen en ideeën van de mensen die in Oud Charlois wonen en werken. Deze authentieke input gaf aanleiding tot persoonlijk geformuleerde onderzoekskwesties. Op basis van uitgebreide analyses en onderzoek in de wijk hebben de studenten (ruimtelijke) plannen en strategieën opgesteld om het leefmilieu van Oud Charlois naar wens van de bewoners te verbeteren.
Op 20 maart werden de plannen gepresenteerd op de Veldacademie.
De masterstudenten keken vanuit een grotere schaal naar Oud Charlois en benadrukten de situatie van de wijk in zijn stedelijke omgeving. Tijdens hun analyse maakten zij vooral gebruik van het gemeentelijke GIS-web om mogelijk nog onbekende relaties tussen uiteenlopende factoren aan te tonen.
Vooral de niet-Nederlandse kijk op de wijk door de veelal buitenlandse studenten leverde verassende resultaten en voorstellen op.
Anna (Zweden) en Dena (Iran) stellen voor om Oud Charlois meer te verbinden met de havengebieden die op dit moment al ontwikkeld worden door de gemeente. Fysiek en visueel moet het noordelijke gedeelde van Oud Charlois gekoppeld worden aan het havengebied en zo een nieuwe aantrekkelijke hoofd van de wijk vormen. Het Karel de Stouteplein zien zij om meerdere redenen graag als een enorm waterreservoir. De inbreng van water in het oudere gedeelte van de wijk moet helpen om ook dit gebied gevoelsmatig dichter bij de havens te brengen en kan tevens dienen als ecologische toevoeging en wateropvang.
Raadslid Carina Klamer is onder de indruk van deze frisse visie en ook de gebiedsmanager ziet potentie in dit "radicale plan". Tegelijkertijd zijn er sceptische opmerkingen over het geplande waterreservoir en het verdwijnende Karel de Stouteplein.
Ook de presentatie van Rafael (Brazilie) en Mark (Nederland) zet Oud Charlois in een verassend licht. Het lijkt voor veel rotterdammers en bewoners een gegeven dat Oud Charlois ver verwijderd ligt van het centrum. De twee studenten tonen aan dat dit eigenlijk alleen een subjectieve waarneming is en dat de wijk geholpen zal zijn met duidelijkere ingangsroutes en een betere verbinding met de andere kant van de Maas. Oud Charlois lijkt hun bij uitstek geschikt als ‘'student city''.
Het gepland waterreservoir
Conclusie Mark en Rafael: Charlois is niet ver van het centrum!
Zowel de presentaties als ook de input van de professionals maakt het mogelijk om een aantal belangrijke knelpunten als ook kansen en kwaliteiten te benoemen.
De (ruimtelijke) problemen van de wijk zijn vooral te zoeken in:
• onaantrekkelijke openbare ruimte
• ontbreken van een duidelijk centrum
• te weinig parkeerplaatsen (vooral niet toereikend voor gewenste bezoekers)
• het groot aantal van illegale (ver)huur draagt bij aan de verloedering van de wijk
• ongewenste hangjongeren
Mogelijke antwoorden op deze problemen zijn:
• inrichting van het kerkplein als duidelijk centrum en ontmoetingsplaats (horeca, markt, ...)
• bewoners actief betrekken bij ruimtelijke herinrichting
• bewoners meer verantwoording geven over semiopenbare ruimte
• aantrekken van nieuwe doelgroepen zoals startende ondernemers en studenten (vermijden van gentrification)
• ruimtelijke verbinding met de noordzijde van de stad (brug)
• centraal gelegen jeugdcentrum of "puberplek"
• imagoverbetering
Zowel studenten, docenten en professionals zijn het erover eens dat er een aantal aanwezige kwaliteiten zijn die als belangrijke uitgangspunten kunnen dienen als het gaat over imagoverbetering en trekken van nieuwe bewoners en bezoekers. Het grote aantal kunstenaars in de wijk is een goede trekpleister en kan mogelijk helpen om de wijk naar buiten toe aantrekkelijker te maken. Ook het uniek dorpse karakter van Oud Charlois is bijzonder voor een wijk midden in een grote stad.
Tijdens de presentaties kwamen de aanwezigen herhaaldelijk terug op de vraag in hoeverre de stedenbouwkundige de sociale structuur van een (probleem)wijk echt kan beïnvloeden en veranderen. In reactie hierop gaf wijkmanager Irma Bijl de studenten mee om zichzelf te zien als meer dan "alleen" stedenbouwers.
Otto Trienekens vermelde ter afsluiting dat deze plannen zeker niet ongezien het archief in gaan, en dat het de bedoeling is dat gemeente en belanghebbenden daadwerkelijk gebruik maken van deze frisse ideeën.