De inventarisatie Zicht op Zorghuisvesting Amsterdam biedt een overzicht van bestaande verpleeg- en verzorgingshuizen in de gemeente Amsterdam en verkent de toekomstige betekenis van deze huizen voor de wijk en haar bewoners.
Steeds meer ouderen en mensen met een beperking blijven in hun eigen woonomgeving wonen. Als gevolg hiervan zijn veel verpleeghuizen en verzorgingshuizen gesloten. Maar dat mensen nu langer thuis blijven wonen, betekent niet dat deze huizen niet meer van betekenis zijn. Integendeel: intramurale complexen in de eigen buurt blijven belangrijk. Niet alleen vanwege de voorzieningen en activiteiten die veel van deze huizen bieden. Het biedt veel voordelen als mensen, wanneer hun zorgvraag te groot wordt om nog thuis te wonen, kunnen verhuizen naar een instelling in de eigen omgeving. Ze hoeven dan geen afscheid te nemen van het sociale netwerk en de mantelzorg die ze hebben opgebouwd. Dit kan een argument zijn om te zorgen voor voldoende spreiding van intramurale complexen in de stad. Deze kunnen het langer-thuisbeleid juist faciliteren en zorgen voor participatie in de wijk.
Waarom een inventarisatie in Amsterdam?
Tot enkele jaren terug hield de gemeente zich nauwelijks bezig met wat er in de verzorgings- en verpleeghuizen gebeurde. De langdurige zorg werd gefinancierd vanuit de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) en was vooral een zaak tussen Rijk/zorgkantoor en de zorgaanbieders. Tot op heden bestond er dan ook geen overzicht van verzorgings- en verpleeghuizen in Amsterdam. Veldacademie heeft dit overzicht nu gemaakt, op basis van een vergelijkbare inventarisatie die we gedaan hebben in Rotterdam.
Aanknopingspunten voor verpleeg- en verzorgingshuizen
De inventarisatie geeft aanknopingspunten om na te denken wat bestaande verzorgings- en verpleeghuizen kunnen betekenen in het faciliteren van ‘langer thuis’.
- Belang van intramurale zorg in de eigen woonomgeving
Aan het begin schreven we al: ook wanneer iemand naar een instelling verhuist, kunnen bestaande sociale netwerken een rol blijven spelen in welzijn en informele zorg. Dit kan een reden zijn om verpleeghuizen te behouden in de wijken waar veel ouderen wonen. Uit een vergelijking van het huidige aantal plaatsen met het verwachte aantal 75-plussers in 2035 blijkt dat in een aantal wijken een relatief tekort aan plaatsen kan ontstaan.
- Geschikte woningen
In een aantal gebieden in Amsterdam verwacht een meerderheid van de bewoners niet oud te kunnen worden in de huidige woning. In deze gebieden kunnen bestaande zorglocaties zorgen voor voldoende geschikte (betaalbare en toegankelijke) woningen. Het zou dan gaan om het verhuren van woningen volgens scheiden van wonen en zorg.
- Inpandige functies als buurtvoorziening
De beeldspraak van aanleunwoningen die niets meer hebben om tegen aan te leunen illustreert dat verpleeg- en verzorgingshuizen een belangrijke rol kunnen spelen in het aanbod van diensten, voorzieningen en activiteiten voor omwonenden. Het belang van zulk aanbod kan groter zijn wanneer het voorzieningenniveau in de wijk laag is en het aantal oudere omwonenden groot. Deze gegevens zijn per gebied in kaart gebracht.
Samenwerking
De inventarisatie biedt behalve een overzicht ook een 'gemeenschappelijke taal' om samen na te denken over de rol die bestaande locaties kunnen blijven spelen in het huisvesten van oudere bewoners met een zorgvraag. Zorgaanbieders, corporaties, zorgkantoor Achmea en ambtenaren van gemeente en stadsdelen hebben geadviseerd over de onderzoeksvraag en de aanpak. In de verschillende stadsdelen en binnen het bredere kader van Amsterdam Age-friendly city krijgt het gesprek over de toekomst en betekenis van de huizen een vervolg.
Meer informatie
Kaartensets per gebied of stadsdeel zijn te vinden op de website van de gemeente Amsterdam. Daar is ook het achterliggend beleidsprogramma te vinden. De rapportage is onderaan deze pagina te downloaden of als hardcopy te bestellen:
