Sommige verzorgingshuizen kunnen een tweede leven krijgen als woongebouw voor ouderen. Niet wonen in een zorggebouw, maar zorg ontvangen in een woongebouw. Dat is de ontwerpopgave. Het onderzoek Wonen zonder zorg(en) verkent deze opgave aan de hand van concrete pilots. De bevindingen zijn interessant voor iedereen die thuisgevoel in een grootschalige omgeving belangrijk vindt.
Het verzorgingshuis als tussenvorm tussen een verpleeghuis voor zwaardere zorg en zelfstandige woonvormen voor senioren lijkt te verdwijnen. De afgelopen jaren hebben veel huizen hun deuren moeten sluiten. Sommige verzorgingshuizen kunnen een tweede leven krijgen als woongebouw. Senioren kunnen er dan, ongeacht hun zorgvraag, zelf een kamer huren. De financieringsvorm verandert, maar
daarmee ook de identiteit. Er is geen sprake meer van zorg met verblijf, maar van wonen met of zonder zorg.
Behalve een administratieve handeling is deze verandering dus ook een ontwerpopgave. Hoe maak je van een zorggebouw een woongebouw? Waarom leent het ene gebouw zich hier beter voor dan het andere? Om hier achter te komen is een aantal concrete casussen onderzocht. Veldacademie werkte hierin samen met architect Jef van den Putte en vormgeefster Boudewien van den Berg. Door met een multidisciplinair team in de rol van procesbegeleider te kruipen, kon een integrale blik op dit vraagstuk worden ontwikkeld.
De opgedane inzichten zijn niet alleen van toepassing op voormalige verzorgingshuizen. De geformuleerde uitgangspunten kunnen bij ontwerp en inrichting van woongebouwen voor ouderen in acht genomen worden. De urgentie van leegkomende verzorgingshuizen bleek echter de ultieme conditie om de verschillende stakeholders, expertise en invalshoeken om tafel te krijgen.
De onderzoeken leverden concrete adviezen en variantenstudies op voor de opdrachtgevende zorgaanbieders en corporaties. Door de methodische aanpak kunnen uit de optelsom van deze verkenningen bovendien meer algemene conclusies geformuleerd worden. Deze bevindingen zijn te herleiden tot een aantal behoeften en de eisen die daarmee gepaard gaan, variërend van de stedenbouwkundige ligging tot de vormgeving van naambordjes.
De opzet van deze publicatie volgt de behoeften met betrekking tot wonen, zorg en voorzieningen, sociale interactie en mobiliteit. De bevindingen zijn per aspect samengevat in een aantal uitgangspunten. Daarbij biedt de publicatie ruimte aan gastauteurs om in de vorm van essays de opgave vanuit meer academische, historische en organisatorische invalshoeken te belichten. Op de gelijknamige website
www.wonenzonderzorgen.com is het systematisch verkregen analysemateriaal van de casussen ontsloten. Dit vanuit de overtuiging dat de ‘tussenproducten’ van dit (deels publiek gefinancierde) onderzoek ook voor andere analyses inzetbaar zijn.
Wilt u de publicatie bestellen? Neem dan contact op.