Rozemarijn Rischen deed voor haar afstudeerproject onderzoek naar de bijdrage die een urban farm kan leveren aan de duurzame leefomgeving in de wijk Feijenoord. Voor haar onderzoek sprak ze met diverse ondernemers, wijkbewoners en bezoekers van de wijk en verdiepte ze zich in stedelijke voedselsystemen. Het resultaat van het onderzoek is vertaald naar een architectonisch ontwerp voor een urban farm grenzend aan de monumentale villa van Waning in het Nassauhavenpark.
‘’In dit afstudeeronderzoek is onderzoek gedaan naar de bijdrage die een urban farm kan leveren aan de duurzame leefomgeving in de stad, meer specifiek in Rotterdam. Een urban farm kan het gat tussen productie en consumptie van voedsel verkleinen en een bijdrage leveren aan de duurzame leefomgeving, waardoor een win win situatie wordt gecreëerd. Voedsel legt veel inefficiënte en vervuilende kilometers af en er is te weinig bewustzijn bij de consument. Velen weten waar voedsel gekocht kan worden, maar hoe het geproduceerd wordt is niet aan een ieder bekend: komt melk uit een koe of uit een pak?
Een oplossing hiervoor is midden in de stad voedsel verbouwen. Wanneer je midden in de stad voedsel verbouwt kan deze productieplek ook gelijk inspelen op de bestaande problemen van de omgeving. Zo kan naast een duurzamere voedselketen ook een duurzamere omgeving ontstaan en uiteindelijk een duurzamere stad. Voedsel verbouwen in de stad gebeurt in een urban farm, een vorm van industriële voedselproductie in de stad of in een stedelijke omgeving.1
Het doel van de urban farm midden in de stad is om het bewustzijn te vergroten bij de consument over de huidige voedselketen en te laten zien hoe steden duurzaam gevoed kunnen worden in de toekomst. Tegelijkertijd kan de urban farm op alle aspecten van een duurzame leefomgeving een bijdrage leveren aan de omgeving. Een duurzame leefomgeving is een (woon)omgeving die leefbaar is voor de huidige en toekomstige gebruikers.2
Het inwonersaantal van Rotterdam neemt toe en zal blijven toenemen. De nieuwe en huidige inwoners willen wonen in een duurzame leefomgeving. Maar er zijn wijken in Rotterdam waar de leefomgeving momenteel niet zo duurzaam is. Feijenoord is een wijk in Rotterdam waar dit het geval is. In Feijenoord ligt het Nassauhavenpark, waar Villa van Waning leeg staat. Dit pand is het oude kantoor voor de cementfabriek en is gekocht door een Rotterdamse ondernemer die hier een ontmoetingsplek van wil maken. Deze reële opgave in combinatie met de ligging zorgen ervoor dat dit de ideale ontwerplocatie is.
Om een beter begrip van de locatie te krijgen is met verschillende mensen gesproken. Met bewoners zijn straatgesprekken gevoerd en is een workshop georganiseerd in het buurthuis. Met ondernemers zijn interviews gehouden, met bezoekers is een workshop op locatie gehouden en met Unilever is een interview gehouden. De uitspraken van de gebruikers van Feijenoord zijn gecategoriseerd naar de vijf kwaliteiten van een duurzame leefomgeving (ruimte, sociaal, economie, proces en milieu). Dit veldwerk in combinatie met de analyses en eigen visie op het ontwerp hebben geleid tot 5 ontwerpambities en de ontwerpopgave: Ontwerp een urban farm in Feijenoord die bijdraagt aan alle 5 de aspecten van een duurzame leefomgeving.’’
1 Maximum Yield
2 Van Dorst