In 2021 is uit actieve netwerken een bewonersinitiatief ontstaan om van het kale en tamelijk onherbergzame Bospolderplein in Bospolder-Tussendijken een gezonde en veilige ontmoetingsplek te maken voor de buurt. Dankzij onze ervaringen in BoTu is Veldacademie gevraagd zich aan te sluiten bij dit initiatief. We onderzochten wat de wensen en behoeften zijn het plein en brachten het huidige gebruik in kaart.
Bewoners starten het initiatief om het plein op te frissen
Het Bospolderplein is een groot en stenig plein in Rotterdam-West waar in de schoolpauzes kinderen fanatiek voetballen. Tegelijk spelen er gevoelens van onveiligheid door geparkeerde en voorbijrazende auto’s en voelt niet iedereen zich thuis op het plein. Het is er warm in de zomer. Dit was aanleiding voor een initiatiefgroep van bewoners om een samenwerking te starten om het plein op te frissen. Via contact met de gemeente sloten professionals en onderzoekers van de Veldacademie zich bij het initiatief aan, met als doel gezamenlijk een hoogwaardig ontwikkelproces op gang te brengen. Wij brachten het gebruik en de behoeften van gebruikers en omwonenden van het plein in kaart, met als doel om de kwaliteiten van het plein goed in beeld te krijgen.
Plein heeft brede betekenis
Uit het onderzoek blijkt dat er een groot verschil is tussen tevreden gebruikers van het plein en de wensen van omwonenden die het plein alleen passeren. Een groot deel van de gebruikers vindt het een gezellige ontmoetingsplek, maar andere respondenten voelen zich er niet thuis. Ondanks de grote schaal van het plein heeft het een buurtfunctie voor de directe omgeving. De meest voorkomende activiteiten zijn spelen, wandelen en zitten. Schoolklassen en moeders met kinderen zijn de voornaamste gebruikers.
Daarnaast valt het contrast van gebruik op verschillende momenten van de dag op: de piekmomenten. Soms ligt het plein er verlaten bij, maar als de schoolbel gaat is het er juist heel druk. Bewoners bevestigen het gevoel van onveiligheid voor spelende kinderen door de vele geparkeerde en passerende auto’s. Dat hittestress een probleem is, wordt onder meer duidelijk in de roep naar verfrissingsmogelijkheden op het plein, zoals een drinkwatertap en fontein.
De belangrijkste wensen voor het plein zijn betere groenvoorzieningen die niet ten koste mogen gaan van de huidige functie als speelplek. Ook is de behoefte uitgesproken voor meer speeltoestellen voor kleine kinderen en betere zitgelegenheden voor onder andere de ouderen uit de naastgelegen Diamantflat.
Mixed-methode benadering om diverse groepen te bereiken
Om een goed beeld te krijgen van de behoefte en het gebruik van diverse pleinbetrokkenen hebben we voor het onderzoek diverse methodes ingezet, waaronder een digitale enquête, straatinterviews en observaties. Gedurende het onderzoek bleek dat met name kinderen een belangrijke doelgroep waren voor het plein. Daarom hebben we aanvullend een kinderonderzoek gedaan op de omliggende scholen. Een van onze stagiaires zette zich tijdens dit onderzoek in om de ontmoetingsfunctie op het plein een tijdelijk impuls te geven door een buurtterras te organiseren. De initiatiefgroep Bospolderplein kreeg tijdens het onderzoek extra aandacht door deelname aan de Wijkcollectie.
Onderzoek onderbouwt Programma van Eisen
Naar aanleiding van het onderzoek ligt er nu een vraagstuk voor de initiatiefgroep hoe ze meerdere doelgroepen zich gaan laten thuis voelen op het plein. Met een vraagstuk rondom thuis voelen op pleinen in Bospolder-Tussendijken zijn ook twee van onze afstudeerders aan de slag gegaan in de Scriptiewerkplaats Sociologie.
De initiatiefgroep werkt op dit moment de resultaten uit een ontwerp met co-creatiesessies met andere bewoners. Het onderzoek van Veldacademie is gebruikt om een breed gedragen Programma van Eisen te kunnen formuleren. Het plan is om in de zomer kleine en tijdelijke interventies uit te voeren om te tonen wat de potentie en betekenis is van het plein voor de wijk Bospolder en omliggende wijken.