Rotterdam is één van de honderd steden wereldwijd die een voorbeeldfunctie gaat vervullen als veerkrachtige wereldstad. Maar wanneer is een stad veerkrachtig en hoe stimuleer je dat? Veldacademie deed veldonderzoek in New York naar social resilience.
100 Resilient Cities
Resilience (veerkracht) is het nieuwe modewoord in de stedelijke ontwikkeling. Een organisatie die daar grootschalig vorm aan geeft is de Rockefeller Foundation met het 100 Resilient Cities initiatief. Het doel van dit netwerk is steden wereldwijd helpen om veerkrachtiger te worden ten aanzien van fysieke, sociale en economische uitdagingen van de 21ste eeuw. Rotterdam is als een van de eerste steden betrokken bij dit netwerk en heeft dit voorjaar op de Internationale Architectuur Biënnale Rotterdam (IABR) het eigen stedelijke resilience programma gepresenteerd.
Sociale veerkracht
Het programma Resilient Rotterdam is onderverdeeld in zes focusgebieden: klimaat, kritische infrastructuur, cyber&big-data, haven&energie, governance en sociaal. Veldacademie heeft opdracht gekregen van het gemeentelijke cluster Maatschappelijke Ontwikkeling om een veldonderzoek te doen in New York op het gebied van ‘social resilience’ – sociale veerkracht - aan de hand van vier onderwerpen:
- Vaardigheden van de 21e eeuw & persoonlijk leiderschap)
- Fysieke en mentale gezondheid & zelfredzaamheid
- Wij-samenleving: verschillende bevolkingsgroepen met elkaar verbinden
- Sterke schouders: hoger opgeleiden binden aan de stad
We zijn op pad gegaan met vragen als: wat kunnen we leren van de New Yorkse aanpak op deze onderwerpen? Hoe wordt ‘social resilience’ gedefinieerd in New York? Hoe kunnen we dat vertalen naar criteria die ook in Rotterdam van toepassing zijn? Hoe ziet de ‘resilience bril’ eruit waarmee we naar stedelijke ontwikkeling moeten kijken?
Urban field lab New York
De vier bovengenoemde onderwerpen staan gelijk aan onze vier onderzoeksteams. De teams bestonden uit een gemengde samenstelling van culturen (Nederlands, Duits, Indiaas en chinees), kennis (architectuur, stedenbouw, sociologie en geo-science) en leeftijden (onderzoekers, stagiaires en studenten). Stichting AIR (Patrick van der Klooster) en de TU Delft (Machiel van Dorst, urbanism) sloten zich ook aan bij het onderzoek. Gezamenlijk met Alexandros Washburn (voormalig hoofd Stedenbouw NYC en Guest Urban Critic op het Stadsmakerscongres 2015) werd er gedurende een week een urban fieldlab opgericht in de wijk Red Hook in Brooklyn.
Connectie
Voorafgaand aan vertrek trokken de teams aanwijzingen (leads) van contactpersonen na en is er contact gelegd per mail, telefoon, sociale media en skype. Ook ter plekke zijn er nog diverse contacten gelegd. In totaal hebben de teams in een week tijd zo’n 45 leads nagetrokken. Deze contacten hebben niet alleen veel observaties en data opgeleverd, maar leggen ook een basis voor verdere waardevolle kennisuitwisseling met de stad New York.
Stadsmakerscongres
Veldacademie organiseert naar aanleiding van het veldonderzoek in New York inhoudelijke seminars rond het thema ‘social resilience’ op het Stadsmakerscongres 2016. Dit meerdaagse congres vindt plaats op 11 november in de Rotterdamse Schouwburg en wordt georganiseerd door Stichting AIR.
Documentatie
Zelf alle informatie induiken die we hebben verzameld kan in onderstaand document. Dit is een bundeling van werkdocumenten die voor, tijdens en na de reis naar New York zijn gemaakt en verzameld door onderzoekers van Veldacademie, studenten en externe partijen. Elk hoofdstuk representeert een moment op de tijdlijn.